Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında, Çankaya Köşkü'nde Koronavirüsle Mücadele Eşgüdüm Toplantısı yapıldı. Toplantı sonrası Süper Lig maçlarının ertelenmesiyle ilgili herhangi bir açıklama yapılmazken, futbolun seyircisiz devam edeceği vurgulandı.
Saat 14.00'te başlayan ve 18:00'de biten toplantı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı, koronavirüsle mücadele kapsamında alınan 20 maddelik kararları açıkladı.
İŞTE CUMHURBAŞKANI'NIN AÇIKLAMASI
İnsanlık tarihi boyunca salgın hastalıklar ve felaketler, çok büyük kayıplara neden olmuştur. Aynı şekilde kendi tarihimizde de İstanbul nüfusunun yarısının hayatını kaybettiği salgınlara rastlıyoruz. Büyük salgınlar, ekonomik çöküntülerin de tetikleyicisi olmuştur. Yakın zamanda da dünyamız, 2002 yılında SAR, 2012'de MERS salgın hastalıklarıyla mücadele etmiştir. Domuz gribi, Ebola ve Zika gibi virüslerle mücadele etmiştir. Günümüzde bu tip salgın hastalıklar çok büyük can kayıplarına neden olmamaktadır. Bunda ilaç sektörünün büyük etkisi vardır. Yaşanan sürecin ne gibi etkiler çıkaracağını henüz bilemiyoruz. Bugünkü dünyanın nasıl bir geleceğe evrileceğini bilmek zordur. Ancak artık hiçbir şey eskisi gibi gitmeyecektir. Köklü değişiklikler yaşanması muhtemel yeni bir döneme giriyoruz. Türkiye bu fotoğrafı durdurarak süreçten başarılı çıkmalıdır.
Batı ülkeleri yıllarca tüm kamu hizmetlerini özel sektöre terk ederek, başından savarak halkını yalnız bırakmıştır. Şimdi hastaneleri ve temel hizmet kurumlarını devletleştirmeye başladılar. İnşallah 21. yüz yılı, Türkiye için en iyi yüz yıl haline getireceğiz.
Türkiye bu hastalıkla ilgili tüm gelişmeleri en başında almıştır. 6 Ocak'ta bir operasyon merkezi, 10 Ocak'ta Bilim Kurulu oluşturarak gelişmeleri takip ettik. 14 Ocak'ta da herkesi bilgilendirdik. 20 Ocak'tan itibaren hastalığın görüldüğü yerlerden gelen tüm yolcuları ülkeimize taradam geçirmeye başladık. 27 Ocak'ta Dışişleri Bakanlığı seyahat uyarılarını yayını başladı. Sonrasında Çin'in Wuhan kentindeki vatandaşlarımızı Türkiye'ye getirdik ve karantinaya aldık. Bu yolcuların hiçbirinde virüse rastlamadık.
23 Şubat'ta İran'dan ülkemize olan tüm geçişleri kapattık. 27 Şubat'ta İran-Irak ve Gürcistan ile sınır kapımızda Sahra hastaneleri kurduk. 28 Şubat'ta İtalya ile yolcu gidiş-gelişini durdurduk. 2 Mart'ta Umre'den gelenleri taramadan geçirdik ve 14 gün karantina sürecini ürettik.
10 Mart'ta ülkemizde ilk defa bir vatandaşımızda koronavirüs teşhisi konduğunu açıkladık. Sonrasında okulların kapanması, maçların seyircisiz oynanması gibi kararlar aldık. Başkaları, farklı şeyler söyleyebilir. Bizim önem verdiğimiz tek şey insan hayatı.
Hazirandaki Liselere Geçiş Sınavı ve üniversiteye giriş sınavının soru hazırlıkları, tatil süreleri göz önünde bulundurularak yapılacaktır. (LGS ve YKS) Gelişmelere göre bu sınavları da ileri bir tarihe ertelemeyi gündemimize alabiliriz. Uzaktan eğitime herkesin erişebilmesi için imkan sağladık. Bugün 20 bin öğretmenin atamasını da gerçekleştirdik, hayırlı olsun. Hani diyorlar ya istihdam durdu.
13 Mart'ta ülkemizdeki vaka sayısı 5'e çıktı. 9 Avrupa ülkesiyle hava yolu ulaşımını durdurduk. Gümrük kapılarında her türlü tedbiri aldık. İran üzerinden yapılan Orta Asya ihracatlarını farklı ülkelere yönlendirdik.
14 Mart'ta Umre'den dönen bir vatandaşımız yeni bir vaka olarak kayıtlara göçtü. 15 Mart'ta Umre'den dönen vatandaşları karantinaya aldık.
Cuma namazının, vakit namazlarının cemaatle kılınmayacağını Diyanet açıkladı. İsteyenler evlerinde ve camide bireysel olarak namazlarını kılabilirler. Yaşları yüksek olan cami cemaati konusunda önemli bir adım atmış olduk.
Kovid-19 testi yapan laboratuvar sayısını 4'ten 16'ya çıkarttık. Kovid-19 teşhisi konan hastalarımızın sayısı 98'e çıkarken, 17 Mart'ta 89 yaşındaki bir vatandaşımızı bu salgından dolayı kaybettik.
Türkiye olarak bu süreçten güçlenerek çıkacağız. Kovid-19 konusunda en önemli şey temizliktir. Temizliğin imandan geldiği öğüdüne uygun şekilde 5 vakit, elini, ayağını, bacağını yıkayan kişi zaten temiz kişidir. Büyüklerimizin ellerinden, küçüklerimizin gözlerinden tutmak örflerimize kadar önemlidir. Ancak bu süreçte dikkatli olacağız, gönül selamı vereceğiz.
Açıklanan tedbirlere hep birlikte hassasiyetle riayet edersek evde kalma süresini 3 haftayla sınırlı tutabiliriz. Kovid-19 tehdidi geçeen kadar mümkün olduğu kadar evlerinizden çıkmayın. Kontrol altında tutamayacağınız her temas, bizlere virüs geçirebilir. Sosyal mesafeyi ne kadar korursak, sosyalleşmeyi ne kadar azaltırsak virüsün yayılmasını engelleriz. Toplu taşımalar gibi ortak kullanıma açık her yer, virüsün potansiyel katılma yerleridir.
Vakit gönlümüzce gezme vakti değildir. Vakit, yapabileceğimiz her şeyi evden yapma vaktidir. Toplumun tamamı için kendimizden fedakarlık etme vaktidir. Mecburiyeti olmayan vatandaşlarımız evlerinden çıkmamalı ve kimseyle temas etmemelidir. İşleri biten vatandaşlarımız hemen evlerine dönmeli ve evlerien girer girmez sabunla evlerini ve yüzlerini yıkamalıdır. Kamu ve özel sektörde tüm önlemler alınmalıdır. Öğrencilerimiz de evlerinden derslerine devam etmelidir. Yaşlılarımız da evlerinden çıkmamalıdır ve evlerinde dışarıya çıkan bireylerle de temasa girmemelidir. Avrupa'da yaşlıları gözden çıkartan bakış açısına asla katılmıyoruz.
65 yaş üzeri tüm vatandaşlarımıza maske ve kolonya dağıtacağız. 65 yaş üzerinde yalnız yaşan vatandaşlarımıza devlet kadar komşuları da hip çıkmalı.
76 yaş üzeri emeklilere maaş ödemesi isterlerse evlerinden yapılacaktır. Huzurevlerinde yaşlıların sağlığını yakından takip edeceğiz.
Sağlık kuruluşların üzerine binen yükü hafifletmeliyiz. Acil olmayan durumlarda çözümü aile hekimlerinde arayın. Unutmayın, salgın hastalıklarda virüs hastanelerde bulaşması en yüksek potansiyelli yerlerdir.
Koronavirüs şüphesi taşıyanlar Alo 184'ü aramalıdır. Tüm sağlık personellerine şükranlarımı sunuyorum.
Kovid-19 tedavisi için aşı çalışmalarına devam ediyor. Salgın ilk başladığında Çin'e tıbbı destek verdik. Biz de aynı şekilde bu ülkelerin tecrübelerinden yararlanacağız.
İŞTE 20 MADDE
Ekonomik İstikrar Kalkanı adını verdiğimiz bir paketle, KOVİD-19 salgınının etkilerini azaltmak için toplamda 100 milyar liralık bir kaynak setini devreye alıyoruz.
Bu çerçevede devreye sokacağımız tedbirler şunlardır:
1- Perakende, AVM, Demir-Çelik, Otomotiv, Lojistik-Ulaşım, Sinema-Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil-Konfeksiyon ve Etkinlik-Organizayon sektörleri için Muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin Nisan, Mayıs ve Haziran ödemelerini 6'şar ay erteliyoruz.
2- Konaklama vergisini Kasım ayına kadar uygulamayacağız.
3- Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemelerini Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle erteledik.
4- İç havayolu taşımacılığında 3 ay süreyle KDV oranını yüzde 18'den yüzde 1'e indiriyoruz.
5- KOVİD-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların bankalara olan kredi anapara ve faiz ödemelerini asgari 3 ay öteleyecek ve gerektiğinde bunlara ilave finansman desteği sağlayacağız.
6- İhracattaki geçici yavaşlama sürecinde kapasite kullanım oranlarının korunması amacıyla ihracatçıya stok finansmanı desteği vereceğiz.
7- Bu dönemde işlerinin olumsuz etkilendiğini beyan ederek talepte bulunan esnaf ve sanatkârların Halkbank'a olan kredi borçlarının, Nisan, Mayıs ve Haziran anapara ve faiz ödemelerini 3 ay süreyle ve faizsiz olarak erteleyeceğiz.
8- Kredi Garanti Fonu limitini 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartacak, kredilerde önceliği gelişmelerden olumsuz etkilendiği için likidite ihtiyacı oluşan ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ'lere vereceğiz.
9- Vatandaşlarımız için uygun ve avantajlı şartlarda sosyal amaçlı kredi paketleri devreye alınmasını teşvik edeceğiz.
10- 500 bin liranın altındaki konutlarda kredilendirilebilir miktarını yüzde 80'den yüzde 90'a çıkartacak, asgari peşinatı yüzde 10'a düşüreceğiz.
11- Virüsün yayılmasına karşı alınan tedbirlerin etkisiyle Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline "mücbir sebep" notu düşülmesini sağlayacağız.
12- Asgari ücret desteğini devam ettireceğiz.
13- Mevzuatımızdaki esnek ve uzaktan çalışma modellerinin daha etkin hale getirilmesini temin edeceğiz.
14- Kısa Çalışma Ödeneğini devreye alacak, bundan faydalanmak için gereken süreçleri kolaylaştırılacak ve hızlandırılacağız. Böylece faaliyetine ara veren işyerlerindeki işçilere geçici bir gelir desteği verirken, işverenlerin de maliyetini azaltmış olacağız.
15- En düşük emekli maaşını 1.500 liraya yükseltiyoruz.
16- Emeklilerin bayram ikramiyesini Nisan ayı başında ödüyoruz. Yine emeklilerimizin maaş promosyon ödemelerinin de, şubelere gitmelerine gerek kalmaksızın, doğrudan hesaplarına yatırılmasını sağlıyoruz.
17- Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığımızın belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar liralık bir kaynak ayırıyoruz.
18- İstihdamdaki sürekliliği temin etmek amacıyla 2 aylık telafi çalışma süresini 4 aya çıkartıyoruz.
19- Küresel tedarik zincirlerindeki aksama ihtimaline karşı hem üretimde, hem de perakende de belirlediğimiz önceliklere göre alternatif kanallar geliştireceğiz.
20- Tek başına yaşayan 80 yaş üstü yaşlılarımız için, sosyal hizmet ve evde sağlık hizmetlerinden oluşan periyodik takip programını devreye alıyoruz.
Alınan kararların milletimize ve ekonomimize hayırlı olmasını Allah'tan dilerim. Hiçbir virüsün Türkiye'den, Türk Milletinin birliğinden, beraberliğinden, kardeşliğinden, aldığımız ve alacağımız tedbirlerden daha büyük olamayacağını tekrar ederek, hepinize sevgilerimi, saygılarımı sunuyorum. Kalın sağlıcakla…